ÖNLÜ: ÖĞRETMENLER ARASINDAKİ AYRIM KALKMALI

Batman’da eğitimcilerin ve kamu çalışanlarının yeni eğitim-öğretim yılına nasıl bir iklimde girdiklerini konuşmak üzere Memur-Sen ve Eğitim-Bir-Sen Batman İl Başkanı ile bir araya geldik. Sohbetin daha ilk dakikalarında, karşılaştıkları sorunlara ne kadar hâkim olduklarını, yıllardır sahada biriken gözlemlerle konuları nasıl süzgeçten geçirdiklerini çok iyi hissettiriyordu.

Ekonomiden kırsal eğitime, dijitalleşmeden Öğretmenlik Meslek Kanunu’na kadar uzanan geniş bir çerçevede, Batman’ın eğitim fotoğrafını birlikte okuduk. Bazen rakamların soğuk yüzüyle, bazen de öğretmenlerin yaşadığı zorlukların sıcak hikâyeleriyle ilerleyen bu sohbet, hem yeni döneme dair beklentileri hem de çözüm yollarını işaret eden bir yol haritası ortaya koydu.

Bugün eğitimde konuşulan sorunların bir kısmı yerel dinamiklerden kaynaklansa da, büyük bölümü ulusal ölçekteki yapısal eksiklerin Batman’a yansımasından ibaret. Yüksek enflasyon ve geçim sıkıntısı yalnızca Batman’daki değil, tüm ülkedeki eğitimcilerin ortak meselesi. Ancak bölgesel farklılıklar, bu sorunların daha ağır hissedilmesine yol açıyor. Bu yüzden Batman’da yapılacak her değerlendirme, Türkiye’nin eğitim politikasındaki boşlukları da açığa çıkarıyor.

EKONOMİK YÜK, ÖĞRETMENLERİ ZORLUYOR

Eğitimciler ve kamu çalışanları Batman'da en çok hangi sorunlarla karşılaşıyor?

ÖNLÜ: Ekonomik yetersizlikler, artan enflasyon karşısında eriyen maaşlar, ek ders ücretlerinin düşüklüğü ve kiraların yüksekliği en temel sorunlar. Kırsalda görev yapan öğretmenler için ulaşım, barınma ve güvenlik de ciddi problemler. Kamu çalışanlarının talepleri ise adil ücret politikası, vergi dilimlerinin düzenlenmesi, Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun revize edilmesi ve liyakati önceleyen atama süreçlerinin güçlendirilmesi yönünde.

EĞİTİM, PROJELER CENNETİNE DÖNÜŞTÜ AMA İLERLEYEMEDİK

Batman’da eğitimin temel sorunları nelerdir, çözüm için ne yapılmalı?

ÖNLÜ: Derslik sayısı yetersiz, sınav başarıları ülke ortalamasının altında. Sosyoekonomik eşitsizlikler dezavantajlı bölgelerde eğitime katılımı olumsuz etkiliyor. En büyük sorun ise eğitim politikalarının süreklilikten yoksun olması. Her bakan değişiminde politika değişiyor. Bürokrasinin hassasiyetine göre şekillenen projeler nedeniyle son on yılda eğitim ‘projeler cenneti’ne dönüştü ama ülke sıralamamız geriledi. Daha iyi bir ivme yakalamak için günlük ve popüler  politikalardan bağımsız kalıcı bir yol haritası çizilmesi gerekmektedir. Bunun içinde öncelikle sahadan düzenli veri alabilecek ekiplerin ortak çalışmasının yapılması gerekmektedir. Çözüm, günü kurtarma anlayışı değil; kalıcı, sahadan beslenen bir yol haritası.

KIRSALDA FIRSAT EŞİTLİĞİ İÇİN TEŞVİK ŞART

Kırsal bölgelerdeki öğrenciler için ne gibi adımlar atılmalı?

ÖNLÜ: Taşımalı eğitim güçlendirilmeli, internet erişimi sağlanmalı, köy okulları yeniden işler hale getirilmeli. Öğretmenlerin kırsalda uzun süre görev yapabilmesi için lojman, ek ücret, ulaşım desteği gibi teşvikler sağlanmalı. Eğitime erişim sadece okullaşma oranıyla değil, nitelikli eğitimle ölçülmeli.

DİJİTALLEŞMEDE FIRSAT EŞİTSİZLİĞİ

Okullar dijitalleşmeden eşit yararlanabiliyor mu?

ÖNLÜ: Batman merkezde teknolojiye erişim daha kolay, ama kırsalda altyapı ve internet sıkıntısı sürüyor. EBA gibi platformlar kullanılıyor fakat öğretmenlerin dijital pedagojik becerilerinin geliştirilmesi ve okullara donanım desteği artırılmazsa, dijitalleşme süreci eşitsizliği daha da derinleştirebilir.

ÖĞRETMENLİK KANUNU BEKLENTİLERİ KARŞILAMIYOR

Öğretmenlik Meslek Kanunu beklentileri karşılıyor mu?

ÖNLÜ: Mevcut hâliyle Öğretmenlik Meslek Kanunu, öğretmenlik mesleğinin itibarını yükseltmek ve haklarını güvence altına almak açısından yeterli değil. Uzman öğretmenlik ve başöğretmenlik gibi kariyer basamakları sınav odaklı bir anlayışa indirgenmiş durumda. Kanun, öğretmenlerin ekonomik, sosyal ve mesleki sorunlarına bütüncül bir çözüm sunmuyor. Öğretmenlerin mesleki gelişimini teşvik eden, kariyer basamaklarını adil biçimde düzenleyen ve mali haklarını güvence altına alan bir içerikle güncellenmesi gerekiyor.

ÖĞRETMENİN ÇEŞİDİ OLMAZ

Sözleşmeli-kadrolu ayrımı ve atamalar konusunda Batman için beklentileriniz nedir?

ÖNLÜ: Sözleşmeli, kadrolu ve ücretli ayrımı öğretmenler arasında adaletsizlik yaratıyor; öğretmenin çeşidi olmaz, öğretmen öğretendir. Üniversiteyi bitirip sınavı kazanarak atanması gereken öğretmenlerimizin 18 ay Öğretmen Akademisi’nde bekletilmesi doğru değil, bu süre boyunca okullarda ücretli öğretmenler görev yaparken atanmış öğretmenlerimiz eğitimden uzak kalıyor. Milli Eğitim Bakanlığı’ndan beklentimiz, tüm öğretmenlere adil yaklaşması, mesleki ve kültürel gelişimlerini desteklemesi ve ekonomik refahlarını sağlamasıdır. Ayrıca Batman gibi dezavantajlı illere öncelik verilecek politikalar uygulanmalı ve ülke genelinde kurulacak Öğretmen Akademisi’nin Batman’da açılması sağlanmalıdır.

YAŞAM PAHALILIĞI KAMU ÇALIŞANINI ZORLUYOR

Kamu çalışanları yaşam maliyetleriyle baş edebiliyor mu?

ÖNLÜ: Batman’da kira ve ulaşım giderleri çok yüksek, alım gücü düşük. Bölgesel teşvik sistemi devreye alınmalı, kira desteği sağlanmalı, vergi dilimleri yeniden düzenlenmeli. Kreş, lojman, sosyal tesis gibi sosyal imkânların artırılması da şart.

TİCARİ ANLAYIŞA KARŞI DURMAK ÖNCELİĞİMİZ

Yeni eğitim-öğretim yılında öğretmenlerin öğrencilerden ek kaynak kitap talep etmesiyle ilgili görüşleriniz nelerdir?

ÖNLÜ: Kaynak kitap ihtiyacını ortadan kaldırmak için Bakanlığın ücretsiz dağıttığı ders kitaplarının içerik ve çeşitlilik bakımından güçlendirilmesi şarttır. Öğretmenlerimizin görüşleriyle hazırlanacak resmi çalışma kâğıtları, dergiler ve soru bankaları bu sorunu kökten çözecektir. Velilere külfet getirmeden gerekli materyallerin Bakanlık veya belediyelerce sağlanması hem eğitim kalitesini artıracak hem de aileleri rahatlatacaktır. Ticari anlayışlara karşı durmak da önceliğimizdir.

SOSYAL VE KÜLTÜREL FIRSATLAR ARTACAK

Sosyal ve kültürel projeleriniz neler?

ÖNLÜ: Umre organizasyonları, dil kursları, sportif turnuvalar, doğa yürüyüşleri ve mesleki eğitim faaliyetleri düzenlendi. Üyeler için İl içinde ve İl dışında indirim anlaşmaları yapıldı. Yeni dönemde sosyal, kültürel ve mesleki projeler artarak sürecek.

SENDİKAL ÖRGÜTLENMEDE YENİ YOL HARİTASI

Sendikal katılım yeterli mi?

ÖNLÜ: Belirli bir güç var ama özellikle genç öğretmenlerin sürece katılımı için yeni stratejiler gerekiyor. Eğitim seminerleri, saha ziyaretleri ve dijital iletişim kanalları daha etkin kullanılmalı. Sendikanın gücü sadece üye sayısıyla değil, üyelerin aktif katılımıyla ölçülür.

OKULLARI HAYATIN İÇİNE TAŞIRDIM

Eğitimi tek hamlede iyileştirme gücünüz olsaydı, nereden başlardınız?

ÖNLÜ: Eskiden en büyük sorun öğretmen açığıydı, bu sorun büyük ölçüde çözüldü. Bugün en kritik konu eğitim ortamı. Tek bir hamlem olsaydı, okulları hayatın içine taşıyan derslikler ve atölyeler kurardım. Eğitim ortamı sosyal hayatla bütünleştiğinde diğer sorunların çözümü de hızlanır.