Peygamber efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) insanlar arasında yaşamış. İnsana dokunmuş, insan ile ilgilenmiştir. Bedevi olan bir toplumu yeni bir medeniyet kurarak onları da medenileştirmiştir.
Bir toplum inşa ederken nelere dikkat edilir? Ya da bir toplum içerisinde yaşayan bir Müslüman nelere dikkat etmeli? Gelin peygamber efendimizden öğrenelim.
Kimseye yük olmaması:
Hazret-i Ebu Bekir, deve ile giderken, yular düştü, inip yuları aldı. Oradakiler, (Bize izin verseydin de biz alıp sana verseydik) dediler. Hazret-i Ebu Bekir dedi ki: (Resulullah"Halktan bir şey isteme" buyurdu.)
Fakirleri incitmemesi:
Bir gün Hz. Peygamber (s.a.v.) bir şey taşıyarak Hz. Âişe’ninyanından çıkan bir kadınla karşılaştı ve ona “Bu nedir?”diyesordu. Kadın, “Bunu Âişe’ye hediye ettim ama kabul etmedi.” dedi. Hz. Peygamber, Âişe’nin yanına girince ona, “O kadının hediyesini kabul etseydin ya!” dedi. Âişe, Yâ Resûlallah, o muhtaç birisi ve getirdiği hediyeye benden daha çok ihtiyacı var.” diye cevap verdi. Bunun üzerine Hz. Peygamber, “Peki hediyesini kabul edip ona daha iyi bir şey veremez miydin?” buyurdu. (Abdürrezzâk, Musannef, X, 449.)
Rahatsız edici kokulardan sakınması:
Peygamber efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) insanlar rahatsız etmemek için özellikle diş temizliğine çok dikkat ederdi. Şüreyh İbni Hânî şöyle dedi: Hz. Âişe'ye;- Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem evine girdiği zaman ilk önce ne yapardı? diye sordum. - "Dişlerini misvaklardı" dedi. (Müslim)
Âişe radıyallahu anhâ şöyle dedi:
Biz Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in misvakını ve abdest suyunu akşamdan hazırlardık. Allah onu, gecenin dilediği saatinde uyandırırdı. Hz. Peygamber uyanınca hemen misvakla dişlerini temizler, abdest alır ve namaz kılardı. (Müslim)
İnsanlar rahatsız olmasın diye haftada en az bir defa yıkanın demiştir. Özellikle herkesin bir araya geldiği cuma günlerinde yıkanmak sünnettir.
Ebû Hüreyre (r.a.) rivâyet ediyor. Resul-i Ekrem Efendimiz (a.s.m.) şöyle buyurdular:
“Allah rızası için her Müslümanın haftada bir gün başını ve bedenini yıkaması bir haktır, bir vazifedir.” (Buharî, el-Cumua, 12)
Câbir bin Abdullah’ın rivayetindeki hadis-i şerifin meâlişöyledir:
“Her Müslümanın haftada bir gün yıkanması gerekir. O gün de cuma günüdür.” (Nesaî, el-Cumua,8)
Güzel koku sürmeyi tavsiye ederdi:
Koku sürünmek de meşru olan süslenme yollarından biridir. Peygamberimiz (s.a.s.) dünyadan sevdigi üç şeyden birinin güzel koku olduğunu, (Nesâî isratü`n-nisâ 1; MüsnedNI/128,199, 285.) kötü kokulardan hem insanların hem de meleklerin nefret ettiğini, câmilere ve cemaatlere giden erkeklerin güzel kokular sürünerek gitmelerini, soğan, sarımsak (biz ona bir de sigara ekleyelim) gibi ağır kokulu şeyler yedikleri zaman cemaatlere gitmemelerini emretmiştir. (Mûslim, mesâcid 69, 71, 76, 77)
Misafir olarak davet edildiğinde yanında davet edilmeyen birini götürmemesi:
Mümkün olduğu ölçüde dâvet edilmeyen yere gitmemek veya biz davetliysek bile yanımızda davetsiz birini götürmemek de edeptendir. Peygamber Efendimiz bu hususta; “Davetsizolarak bir sofrada oturan kimse, hırsız olarak girer, yağmacı olarak çıkar.” ikazında bulunmuştur. (Ebû Dâvûd, Et‘ime, 1)
Ebû Şuayb el-Ensârî bir gün Rasûl-i Ekrem Efendimizi ziyarete gider. Mübarek yüzünün biraz solmuş olduğunu görünce, epeyce bir zamandır yemek yemediğini anlar. Kasaplık yapan oğluna gelerek, Allâh'ın Rasûlü'nü yemeğe dâvet edeceğini, bu sebeple beş kişilik yemek hazırlamasını söyler. Yemek hazırlanınca Efendimiz'i dâvet eder. Gelirken yolda bir adam peşlerine takılır. Kapıya gelince Rasûl-i Ekrem ev sâhibine: “–Bu bizim peşimize takılıp geldi. İstersen girmesine izin verirsin, istemezsen geri dönüp gitsin.” der. Ev sâhibi - Hayır, ona izin veriyorum yâ Rasûlallâh! mukâbelesinde bulunur. (Buhâri, Büyû`, 21)
Rasûl-i Ekrem Efendimiz'in, arkalarına takılıp gelen zâtı kendilerinin getirmediğini ev sâhibine açıklaması, hem davetlileri zor durumda kalmaktan kurtarmış hem de dâvetsiz misâfirin gönül rahatlığı içinde orada bulunmasına imkân hazırlamıştır.
Düğün davetlerinde unutulma söz konusu olabilir. Böyle durumda alınganlık gösterilmemeli, unutulan var ise düğün sahibine hatırlatılarak bu konuda yardımcı olunmalıdır.
Buna benzer peygamber efendimizin hayatından öğreneceğimiz çok güzel hassasiyetleri var. Hepsini bir makaleye sığdırmak mümkün olmadığından, yazımızı burada noktalıyoruz. Vesselam.