Binlerce yıldır Dicle Nehri kıyısı ve Hasankeyf’te yuva yapan kuşlar, Hasankeyf’te devam eden çalışmalar ve iş makinalarının yoğunluğu yüzünden bölgeyi terk etmeye başladı. Kırlangıçlar göç için Hasankeyf’e geri geldiklerinde önceki seneden kalma yuvalarında kırık dökük tamir ederken, sağlam olan eski yuvalarını da kullanmaktalar. Yuva yapma konusunda oldukça usta olan kırlangıçlar, gagalarıyla taşıdıkları çamur ve çalılardan yuvalarını inşa ederken, geçmiş yıllarda Dicle Nehri kenarında ve Hasankeyf mağaralarında yuvalarını yaparken, mağaraların dolgu ile doldurulması ve her yerde iş makinaları olması nedeniyle nerede yuva yapacaklarına karar veremedikleri için Hasankeyf Köprüsü yanında bulunan ağaç dallarında göç zamanını geçiriyorlar. Hasankeyf’in ve Dicle’nin sakinleri kuşları yıllardır fotoğraflayan Kuş gözlemcisi fotoğrafçı Orhan Kartal; çok sayıda kuş türünün göç ettiğini söylerdi.
“GÖÇ DURAĞINI KORUMAMIZ LAZIM…”
Dicle Nehri kenarında göç süresini geçiren leylek, kırlangıç saka kuşu gibi göçmen kuşların konup, göçtüğünü ifade eden Karta “Kırlangıçlar ve leylekler göç için Hasankeyf’e geri geldiklerinde önceki seneden kalma yuvalarında kırık dökük varsa tamir ederler, eğer sağlamsa yaz boyunca o yuvalarda yeniden yaşarlar. Fakat hem El Rızk Camisinin müdavimi leylekler camiyi yerinde göremedi nede kır kırlangıçları eski yuvalarını yerinde bulamadılar. Kuşlarımız yuvasız kaldı. Bu geçiş döneminde bu kuşlara sahip çıkmamız gerekiyor. Bunlar bizim misafirimiz. En fazla üç ay daha burada kalıp gidecekler. Aslında bütün canlara, bütün hayvanlara sahip çıkmamız lazım, sadece kuşlar değil" diye konuştu. Kırlangıçların tespit edilen yaklaşık 100 farklı çeşidi var. Bunlardan en fazla tanınan ve Dicle Nehri kenarında görülebilen cinsler ise kır kırlangıcıdır. Türkçe ‘de kırlangıç diye isimlendirilen bu kuş türü Kürtçe ‘de ‘hecîreşk’ ve ‘hechecik’ ismiyle biliniyor.