“HAYIR” DEMEK, SENİ HAYIRSIZ YAPMAZ!

Kişiler arası iletişimde ve etkileşimde belki de en çok zorlandığın alanlardan birisi de “hayır” diyememektir. Yanlış anlaşılma ve terk edilme korkusu, hayal kırıklığına uğratma, bencil görünme ve dışlanma endişesi gibi sebeplerden dolayı istemesen de çoğu zaman gelen isteklere ve çağrılara evet demek durumda hissedebilirsin kendini. Çoğu zaman kendinden fedakârlık ettin, kimseyi geri çevirmek istemedin ama her defasında bu son diyerek kızdın kendine. Hal böyle olunca başkalarını memnun edeyim derken en çok da kendini ihmal ettin. Kedine ben ne hissediyorum diye, mutlu muyum diye sormayı bile düşünmedin. Hatta o kadar çok kendinden fedakârlık yaptın ki, yaptığın bu fedakârlıklar senin görevin haline geldi.

Hâlbuki her an müsait olamayabilirsin, bu durum gayet insanidir. Bu gibi zamanlarda gerekçeni belirttiğinde insanlar seni yanlış anlamayacak, senin hakkında olumsuz yargılara kapılmayacak ve senin bu hayır sözünle seni hayırsız/vefasız olarak nitelendirmeyeceklerdir. Hayır demek özünde sınır koymakla alakalı bir durumdur. Burada sınırdan kastım; sosyal çevrene karşı çizmiş olduğun ve etkileşimde bulunduğun insanların senden neyi ne kadar isteyebilecekleri ile alakalı bir durumdur. Her bireyin mutlaka bir sınırı olmalıdır. Çoğu zaman sınır ile samimiyet karıştırılmaktadır. Samimiyet kişisel sınırları esnetebilir, bu tabii bir durumdur. Ancak unutulmamalıdır ki; sınır sahibi olmayan kişilerin sinir sahibi oldukları su götürmez bir gerçektir.

Hayır diyebilmek kişinin kendisine duyduğu saygının da bir göstergesidir aslında. Dengeli ve sağlıklı bir bireyin zaman zaman verebileceği bir tepkidir. Sürekli istemediğin şeylere evet demek, sırf başkalarını memnun etmek için girdiğin çabalar bir süre sonra senin gönül dünyanda derin bir gerginlik ve gerilim yaratacaktır. Bastırmak zorunda kaldığın duygu ve düşünceler bunlarla baş edemediğin bir anda ortaya çıkacak hem sana hem de çevrene duygusal manada zararlar verecektir.

Peki, bugün senin için yeni bir başlangıç olsun ve çevreni kırmadan, onları üzemeden nasıl “hayır” diyebilirsin bundan bahsedelim.

• Kısa ve net açıklamalar yapmak, gerekçeler sunmak hem sana hem de muhatabına kendini iyi hissettirecektir.
• Dürüst cevaplar vermen, hem seni mahcup etmeyecek, hem de karşındaki insanları yanlış düşünmeye itmeyecektir.
• Anlaşıldığını karşı tarafa hissettirebilirsin ama şu an ona yardımcı olmayacağını da ifade edebilirsin.
• Nazik olman, kararında net olman bu süreçte oldukça önemli olacaktır.
• Müsait olmadığın durumlarda bunu belirtip alternatifler sunabilirsin. Bu durum seni gereksiz suçluluk duygusundan da kurtaracaktır.
• Hayır demek bir beceridir ve pratikle geliştirilen bir durumdur. Bu yüzden ilk adımı atman zordur ama bu süreçte oldukça önemlidir. İnsanlar senin değiştiğini söyleyebilir ama unutmaman gereken şudur: Çoğunlulukla insanlar seni, eskisi gibi beklentilerini karşılamadığın zaman değiştiğini söylerler. Hâlbuki sen değişmiyor, gelişiyorsun.