Merhabalar değerli okuyucular…
Bu hafta yayımlanacak olan yazımızda lisanssız üretim tesislerinin 22.06.2017 tarihinde enerji piyasasının yayımladığı 7150-3 sayılı kurul kararının üretim tesisi sahiplerini büyük bir maddi kayba uğrattığı bir konu ile alakalı yazı kaleme aldım ve sizinle paylaşmayı bekliyordum. Ancak birkaç gün önce enerji piyasası düzenleme kurumu tarafından 24.08.2017 7262-3 sayılı kurul kararından dolayı bu yazımı revize etme ihtiyacı duydum.
2017 Haziran ayında alınan kurul kararından dolayı 1MW ‘nın üzerinde bir güç ile şebekeye enerji verildiği tespit edilen lisanssız üretim santrallerine cezai yaptırımlar getirildi. Temmuz ayında da birçok üretim tesisi de cezaya girdi. Ancak üretim tesisleri para cezalarının bazılarının yanlış olduğu yönünde itirazları oldu. Bazı para cezalarında demand (15 dk. Boyunca talep/çekilen azami güç değeri) yerine anlık güç değerleri referans alındığından dolayı yapılan tespitlerde yanlışlık yapıldığına dair gerekli mercilere itiraz dilekçeleri sunuldu. Bu itirazlar haklı bulundu ki, EPDK tarafından ‘‘2017 yılı temmuz ayı içerisinde demand olarak 1MW ve üzerinde güç ile enerji verildiğinin tespiti dışında, anlık olarak 1MW ve üzerinde güç ile enerji verildiği tespit edilen lisanssız üretim tesislerinde üretilen ihtiyaç fazlası elektrik enerjisine istinaden YEKDEM kapsamında lisanssız üretim tesisi sahibi kişilere ödeme yapılmasına,’’ şeklinde kurul kararı alma ihtiyacı duydu.
Kurul kararıyla beraber EPDK gerekli uyarılarını yaparak bundan sonra işletmede olan ve işletme safhasına geçecek santrallere bir nevi ciddi bir uyarı vermiş oldu. Nitekim demand’a giren lisanssız üretim tesisleri o ay içinde ürettikleri elektrik karşılığında alacakları paralarından olacaklar.
EPDK’nın yapmış olduğu bir nevi uyarı niteliğindeki bu kurul kararı işletmede olan tesisler için. Bu konunun ciddiye alınması gerektiği kanaatindeyim.
Bu problemle karşılaşmama adına işletme safhasına daha geçememiş ancak yakın zamanda geçecek olan üretim tesisi sahiplerine buradan bizde kendi uyarımızı aşağıda sıralamış olalım.
1.Üretim tesisinin malzeme tedarik sürecindeyken alımını yapacağı malzeler hayati önem taşımaktadırlar. Hesabı iyi yapılmamış b ir sistem, tesis sahibine ciddi manada maddi kayıplar yaşatabilir. Özellikle güneş enerjisi santralleri ve rüzgâr santrallerinde kullanılacak invertörler hayati önem taşımaktadırlar. Malzeme tedarikinde bulunulmadan önce projenin teknik hesaplarını yapacak EPC firmalarıyla oturulup iyi bir teknik çalışma yapılmalıdır. Aksi takdirde tesis sahipleri büyük bir hüsrana uğrayabilir.
2.Ne kadar doğrudur bilinmez ama EDAŞ’ın 1575 akım/gerilim trafosu oranına sahip sayaçlarının 1 MW altındaki güç değerini yuvarlayarak tesis üretiminin 1MW ‘yı geçip güç aşımı yaptığı ve bu aşımdan dolayı tesis sahiplerinin cezai uygulamalarla karşılaşıldığı iddiaları da gündemde. Bu iddiayı da göz ardı etmemek gerektiği kanaatindeyim. Tesis sahipleri bu konun takipçisi olması gerekir. Eminim ki EDAŞ gibi ciddi bir kurum iddia edilen bu konuyu göz ardı etmeyecektir.
3.Son olarak tesis sahipleri tesislerinin bulunduğu bölgelerdeki şebeke sistemini dikkatli bir şekilde takip etmelidirler. Çünkü şebekenin göstereceği farklı tepkilerden dolayı güç aşımı meydana gelebilir.
Unutulmamalıdır ki kâğıt üstünde hesabı yapılmış, kar marjini yüksek olan bir üretim tesisi uygulamada çok büyük maddi kayıplar yaşatıp yatırımcıyı geri dönülmez bir noktaya sürükleyebilir. Bu nedenle yatırımcılarımızın bu konuda çok dikkatli olmaları gerekmektedir.
Bir sonraki yazımızda Allah nasip ederse yenilenebilir enerji teknolojileriyle buluşmayı dört gözle bekleyen Atatürk Parkı ile ilgili tuttuğum enerji notlarını bu köşemizde paylaşmak istiyorum.
Herkese bol enerjili günler diliyorum.