Değerli Batman Gazetesi okurları. Son zamanlarda yasaklar ve kısıtlama ile geçen ömrümüz, Covid-19 salgını tehdidi ve bundan ötürü yaşanan ekonomik sıkıntılar hepimizce malum bir mevzu. Birçok insanımızın hayatına mal olan, çoğunu yataklara düşüren ve cidden insanlık ve yaşam için bir tehdit olan Covid-19 salgını can yönünden ciddi tahribata neden oldu. Neredeyse herkes bir yakınını kaybetti…
Tümüne Rabbimizden mağfiret diliyoruz, lakin can acısını ve ölümü bu süreçte iyice hissettik.
Birde işin ekonomik boyutu var. Sonuç itibariyle candan sonra mal geliyor.
Bu süreç bizi acıttığı gibi bu kez malı giden ve boğazı için endişe edenleri de acıtmıştır ve acıtmaya devam etmektedir.
Şimdi bununla ilgili sizinle somut birkaç bilgi paylaşayım.
Gün boyu piyasayı gezen, çarşı Pazar dolaşan ve haber için masabaşından ziyade toplumla iç içe olan biri olarak şehrin genelde tüm gündeminden haberdar olduğumuzu söyleyebilirim. Son günlerde halkın en fazla dile getirdiği konuların başında pahalılık geliyor. Aldığımız her ürün pahalı, zam almayan bir şey kalmadı. Esnafın durumu gerçekten içler acısı bir halde. Çoğu kirasını dahi ödeyemiyor. Batman’da kayıtlı olan esnafın büyük çoğunluğu aynı dertten muzdarip. Ayda 1.000 TL destek alanların büyük kısmı aylardır çalışmayan, üretmeyen, iş yapamayan ve buna rağmen giderlerle boğuşan kitledir. Kantinci esnafı geçen seneden beri çalışmadığı için bugün borç içinde cebelleşiyor. Bir ara kredi imkanı sunuldu ama kredi ödeme zamanı gelince de çoğu ödeyemez duruma geldi. Kredi borçları, kiraları, borç ile aldıkları kantin ürünleri, evin geçimi, mutfak masrafı faturalar vs. Şu anda tüm kantinciler borç içinde yüzüyor. Keza okul servisi işi yapanlarda öyle. Bir çoğu borçla kredi ile aldığı minibüsünü sattı ama yine borçlarından kurtulamadı. Okul Servisi ruhsatı olunca başka işe de yönelemediler ve tamamen battılar. Bugün tıpkı kantinciler gibi minibüs esnafı da borç ve sıkıntı içinde. Esnafın gıda, fırın, kasap cenahı diğerleri gibi sıkıntı yaşamadı. Giyim sektörü de aynı şekilde şuan iflasın eşiğine geldi. Kahvehane, çay ocakları, kıraathane, cafe, internet cafe gibi kesimlerde kapalı oldukları için geliri olmayıp gidere çalışmaktalar. Anlayacağınız onların da durumu pek parlak değil. Devlet bu konuda 3 ay sürecek aylık 1.000 TL destek sunacak. Bu ne kadar yeterli olur tartışır bir durum ama deyim yerindeyse ‘hiç yoktan iyidir’ diyoruz.
Bugün Batman’da esnaflar bu sıkıntıyı yaşarken daha büyük işler yapan ihracat ve ithalat gibi, üretim işi yapanlarda benzer sorunlar yaşıyor.
Küçük esnaf belki kira derdini yaşarken büyük işler yapanlarda daha büyük sorunlar yaşıyorlar. Daha önce Tekstil alanında yaşanan bazı olumsuz durumları sizlere aktarmıştık. 25-30 bin insanın ekmek yediği tekstil sektörü pandemiden etkilenmeye başladı. Giyim ve tekstilin tüm ürünlerinde satışlar azalınca üretim cenahı da makinelerini eskisi gibi çalıştırmıyor. Tekstil ciddi sıkıntı yaşıyor, işler durgun, piyasada hareketlilik yok, ödemeler ve gider maliyeti bu durgunluktan anlamaz, ödeme zamanı gelince ödeme yapılması lazım. Ama bir akar olmayınca üretici bir darboğaza girmiş vaziyette. Malum, Batmandaki tekstilin bu toplum için önemi büyük. Şehrin önemli bölümü tekstilde çalışıyor ve binlerce ailenin geçim kaynağını oluşturuyor. Pandemi daha da sürerse bu çoğunun üretimi durdurması, durdurulan üretim nedeniyle işçinin eve gönderilmesi demektir. Üretim alanındaki sıkıntılar sadece tekstilde değil, diğer alanlarda da kendini hissettirmeye başladı. İhracat yapan ve dışarıya mak gönderenler kapalı kapılar ve kısıtlı ihracat yüzünden dert yanıyor. İç piyasada da pandemi süreci ve yasakların verdiği bir olumsuz tablo var. Sokağa çıkma yasakları ve haftasonu yasakları iç piyasada ciddi olumsuzluklara neden oldu. Üretim alanlarında çarkların döndüğü yerde hareketlilik gittikçe azalıyor.
Genel itibariyle küçük esnaf ve sanayici benzer sorunlar yaşıyor. Esnaf belki kendi çapına göre maddi kriz içindeyken fabrika işleten, üretim yapanlar ise devasa meblağlarla sıkıntı yaşıyor. İşte Korona virüs salgınında şehrin sosyo-ekonomik durumu kısaca böyle. Umarız yakın zamanda hayat normale döner ve insanlar yenide üretimine, üretmeye, çalışmaya devam eder. Kalın sağlıcakla…