Çağımızda çevre sorunları gittikçe artmaktadır, her geçen gün artan çevre sorunlarının başında ise hava kirliliği gelmektedir. Hava Kirliliği; insan sağlığını tehdit etmekle birlikte, ekolojik tehlikelerle karşı karşıya bırakmaktadır. Dünya nüfusunun hızla artmasına paralel olarak, artan enerji kullanımı, endüstrinin gelişimi ve şehirleşmeyle ortaya çıkan hava kirliliği insan sağlığı ve diğer canlılar üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır.
İlimizin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 09.09.2013 tarihli ve 2013/37 sayılı Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Genelgesi kapsamında “Yüksek Kirlilik Potansiyeli Bulunan İller” arasında yer aldığını biliyoruz. İlimizin hava kirliliğinde bu konumda olmasında; il merkezimizin coğrafik olarak çukur şeklinde bir yapıya sahip olması neticesinde hava sirkülasyonunun az olmasının da büyük bir etkisi vardır.
Batman’da; hava kirliliğinin en önemli kaynağı; ısınma amacıyla konutlarda kullanılan yakıtlardı. Ancak son dönemlerde şehrimizde doğalgazın yaygınlaşmasıyla bu kaynak nispeten azalmış durumda. Şehrimiz için bir diğer hava kirliliği kaynağı araç egzozlarından kaynaklı olan hava kirliliğidir ve ben bugünkü yazımızda bu konuya değinmek istiyorum.
Araçların egzozundan kaynaklı karbondioksit, nitrojen oksit ve zararlı partikül emisyonlarını azaltmanın en önemli yollarından biri trafikteki dur-kalk sayısının azaltılmasıyla mümkündür. İlimizde trafik akışının en yoğun olduğu yerlerde kurulacak yeşil dalga sistemi ile dur-kalk sayıları önemli ölçüde azaltılarak trafikten kaynaklı hava kirliliği önemli ölçüde azaltılabilir.
Öncelikle yeşil dalga sisteminin ne olduğu, faydaları ve gözlemlerime göre kurulmasında fayda gördüğüm noktaları belirteyim. Yeşil dalga; üç veya daha fazla kavşak bulunan bir ana yol üzerinde sürekli trafik akışı sağlamak için trafik ışıklarının koordine edilmesidir. Yeşil dalga sisteminin başlıca faydaları;
- Araç egzozundan havaya salınan; karbondioksit, nitrojen oksit ve zararlı partikül emisyonlarını azaltmak,
- Dur-kalk sayılarını azaltmak suretiyle yakıt tüketimini azaltmak,
- Arabaların bekleme sürelerini azaltmak,
- Yayalara karşıdan karşıya geçmeleri için daha fazla zaman tanımak,
- Özellikle kentsel alanlarda trafik hızını kontrol etmek,
- Kırmızı ışık ihlallerinin sayısını azaltması neticesinde kaza sayısını ve trafik sıkışıklığını azaltmak gibi faydaları bulunmaktadır.
Özetle; yeşil dalga sisteminin kurulduğu bölgede örneğin saatte 50 km hızla ilerlersek hiçbir kırmızı ışığa yakalanmadan trafikte ilerlemek mümkün olacaktır. Böylelikle dur- kalklardan kaynaklı hava kirliliği önlemekle birlikte, hem yakıt tasarrufu sağlanmış oluyor, hem de kanunen belirlen hız sınırına riayet edilmiş oluyor.
Batman’da trafik yoğunluğunun sürekli olduğu Turgut Özal Bulvarı (Diyarbakır Caddesi), TPAO Bulvarı(çevre yolu), Kıbrıs Şehitleri Bulvarı (eski havaalanı yolu) vb. bulvarlarda yeşil dalga sisteminin kullanılmasının olumlu sonuçlar doğuracağı kanaatindeyim. Bu sebeple ilgili kurumların; Batman Belediye Başkanlığı, İl Emniyet Müdürlüğü ve Karayolları Genel Müdürlüğü’nün sorumluluklarında bulunan yerlerde bu sistemin kurulmasını daha temiz bir Batman için talep ediyoruz.
Batman’ı kurtaracak bir proje önerisi olmuş halkımızın ömrünü kısaltan partikül madde salınımını azaltacak yeşil dalga önerisini canım pahasına destekliyorum ya temiz hava ya ölüm