ORSAM Kuzey ve Doğu Afrika Çalışmaları Koordinatörü Dr. Kaan Devecioğlu’nun AA Analiz için kaleme aldığı yazıya göre, Libya Ulusal Petrol Kurumu (NOC) ile TPAO arasında imzalanan iş birliği, dört deniz sahasında jeolojik araştırmalarla günlük 2 milyon varillik üretim hedefine katkı sağlayacak ilk somut adımı attılar.
30 Haziran 2025’te imzalanan NOC‑TPAO protokolü, Libya’nın 2 milyon varillik günlük üretim hedefine teknik olarak yaklaşan ilk somut iş birliği. Jeolojik araştırmaların bitmesiyle ortaya çıkacak rezerv bulguları, hem Libya’nın ekonomik yeniden inşasına hız kazandıracak hem de Türkiye’nin enerji diplomasisi eksenindeki stratejik konumunu pekiştirecek. Ancak kalıcı başarı; teknik verilerin yanı sıra
Anlaşmanın Kapsamı
Libya’nın savaş sonrası ekonomik toparlanma sürecinde, mevcut üretim seviyesi olan yaklaşık 1,2 milyon varilin üzerine çıkarak 2 milyon varil düzeyine ulaşmak stratejik öncelik taşıyor. NOC ile TPAO arasında imzalanan protokol; dört offshore saha için “sismik araştırma ve jeolojik veri toplama” çalışmalarını kapsıyor. Bu adım, yalnızca teknik bir keşif sürecinden öte, Libya’nın enerji güvenliği ve uluslararası alandaki üretici itibarının güçlendirilmesine hizmet ediyor.
Libya ve Türkiye Açısından Faydalar
Libya İçin:
* Yeni rezerv potansiyelinin tespitiyle, savaş sonrası üretim açığının kapatılmasına zemin hazırlanıyor.
* Uluslararası yatırımcılara “güvenilir ortak” mesajı veriliyor; teknik kapasite artışıyla Libya’nın üretici ülke imajı pekişiyor.
Türkiye İçin:
* Enerji arz güvenliği stratejisinde kaynak çeşitliliği sağlanıyor; dışa bağımlılık azalıyor.
* Doğu Akdeniz’deki jeopolitik konum, enerji diplomasisi aracılığıyla somut bir kazanıma dönüşüyor.
Teknik ve Ekonomik Boyut
* Yüksek Maliyet: Derin deniz sondajları kişi başı 60–120 milyon USD, üretim altyapısı ise toplamda 3–5 milyar USD yatırım gerektiriyor.
* TPAO’nun Rolü: Kamu desteği ve teknik uzmanlığıyla, Libya’nın tek başına üstlenemeyeceği bu maliyeti paylaşarak, projenin sürdürülebilirliğini garantiliyor.
* İlk Aşama: Sismik veri toplama ve değerlendirme, üretime geçiş için kritik ilk halka; tespit edilen rezervlerin ekonomik olarak işletilebilirliği bu aşamayla ortaya konacak.
Uzun Vadeli Stratejik Önemi
* Libya’nın “Tek Libya” politikası çerçevesinde, Trablus ve Bingazi merkezli kurumlarla eş zamanlı ilişki kurması, saha faaliyetlerinin sürebilirliğini artırıyor.
* Türkiye‑Libya enerji iş birliği, Akdeniz ve Afrika enerji haritasında yeni dengeler oluşturarak bölgesel etkinliği güçlendiriyor.
* Anlaşmanın başarı ölçütü, yalnızca teknik keşifle sınırlı kalmayıp, siyasi, hukuki ve kurumsal reformlarla desteklendiğinde gerçekleşecek.
* Yukarıda paylaştığım veriyi yazının başında da okuduğunuz gibi
Dr. Kaan Devecioğlu bu analizi yapmış. TPAO. bunun ekonomik durumunu hesap edecek ve gerçekten de "Oluk, oluk petrol akacağına (rezerve göre) kanaat getirdikten sonra bu ile girecek çünkü açıklanan maliyetin toplamı kişi başı 120-160 milyon dolar arası, üretim aşamasına kadar ise yine kişi başı olarak 3-5 milyar dolar para gerekecek.
Bu duruma karar verecek ve maliyet ile üretim durumunu hesap edecek Türk yetkililerin raporlarını sunması ve sayın Cumhurbaşkanının milyar dolarları bulmasının sonra bu işe başlanacak.
Ne diyelim.
Ülkemiz adına hayırlı olsun.
Hoşça kalınız.